Idefix, Rezalet ve Amazon

Posted on May 16, 2015

Yakından tanıyanların ya da Goodreads hesabımı takip edenlerin bileceği üzere azimli bir kitap okuyucusuyum. Eskiden internetten kitap alışverişlerimde Kitapyurdu’nu kullanırdım, lakin e-kitap da sağladığı için son zamanlarda İdefix’i kullanmaya başladım.

Son bir yılda İdefix’ten 500 lira civarında –kargo hariç kitap alışverişi yapmışım. Tabi yurtdışında yaşadığım için kargo fiyatları anlamsız boyutlara ulaştığından basılı kitap almamaya çalışıyorum. Yani bu alışverişlerin büyük kısmında e-kitap satın aldım. TR’de yaşıyor olsam, oldukça limitli e-kitap katalogu ile sınırlı kalmayacağımdan bu miktar çok daha fazla olacaktı.

İdefix’ten satın aldığım e-kitaplar konusunda – katalogunun çok kısıtlı olması dışında – şu ana kadar bir sorun yaşamadım.

İstanbul’daki evime gönderilmek üzere İdefix’ten dört adet kitap sipariş ettim. Kitapların gelmesini beklediğim ilk gün, bir şekilde kargo teslimatı yapamadı, muhtemelen yoğunluktan o gün içerisinde kitapları ulaştıramadılar. İkinci gün ise babam kapıda Yurtiçi Kargo’nun ‘geldik ama bulamadık’ temalı ihbar kağıdını buldu. Ailece evde olduğumuza ve zil sesi duymadığımıza göre, kapıya kadar gelip zile basmadıklarına hükmettik.

Bunu görür görmez Yurtiçi Kargo’nun yerel birimine telefon açıp paketi tekrar ulaştırmalarını rica ettim fakat bunun mümkün olmadığını belirttiler. Evden çıkıp 3 km yolu yürüyüp paketi şubeden almam gerekiyormuş. Kendilerine bunu İdefix’e ileteceğimi söyleyip kapattım.

İdefix’i arayıp durumu anlattım. Bana eğer gidip paketi şubeden almazsam paketin Idefix’e geri gideceğini, kendilerinin de paketi tekrar bana gönderebileceğini ya da siparişi iptal edebileceklerini ve başka bir çözüm sunamayacaklarını söylediler. Yani paket kargo’da bir süre bekleyecek, geri gidecek, tekrar İdefix paketi iade alacak, bana telefon açıp siparişi tekrar isteyip istemediğimi soracak, ben paketi kabul edeceğim, paket tekrar bana yollanacak ve tüm bu sürecin sorunsuz olacağının ve en başa dönmeyeceğimizin garantisi yok. Tüm bunların yerine Yurtiçi Kargo’ya bir telefon açıp paketi tekrar ulaştırmalarını isteyemezlermiş, telefondaki İdefix temsilcisinin beş kere tekrarladığı üzere kargo firması sadece bir kere getiriyormuş.

Açıkcası Idefix temsilcisi ile biraz hararetli bir telefon konuşması yaşadım ve siparişi iptal etmelerini rica ettim, ama onu da paket ellerine ulaşıp beni tekrar aramadan yapamayacaklarını söylediler.

Telefon görüşmesinden çıkarttığım sonuç İdefix’in firma olarak ne yaptığının farkında olmadığı, hizmet vermek ve müşteri ve şirket menfaatlerini birlikte korumak gibi bir niyeti olmadığıydı. Sebeplerini açıklıyorum:

  1. İdefix, internetten seçtiğiniz kitapları evinize getiren ve bunun üzerinden para kazanan bir şirket. Verdiği hizmet, kitaplara kolay, pratik şekilde erişim sağlamak. Yani kazandığı parayı, bana istediğim kitapları hızlıca ulaştırdığı için kazanıyor. Ama sanırım İdefix firma olarak bunun farkında değil. Zira sipariş ettiğim kitaplar elime ulaşmamış ve yapabileceklerini söyledikleri tek şey kitapları paket ellerine ulaştıktan sonra tekrar yollamak. Bu arada benim kaybettiğim vakit ve yaşadığım kötü tecrübenin firma için bir önemi yok.
  1. İdefix’in, kargo şubesine kadar yürüyüp paketi teslim alabileceğimi söylemesi de ayrı bir komediydi. Ilk maddede vurguladığım gibi benim İdefix’e para ödeme sebebim kitapları eve kadar getirmesi. Evden dışarı çıkıp, bir yerden kitap yüklenip eve geleceksem, kargo şubesi yerine doğrudan yayın evine gidebileceğimi ve kitaplar oradan daha fazla indirimle temin edebileceğimin farkında değiller mi! Yani bu durumda bana vaat ettikleri hizmeti vermediklerini ve vermedikleri bir hizmet için benden para almaya çalışmaları ve bu durum normalmiş gibi idare etmeye, özür ile geçiştirmeye çalışmaları gerçekten sinir bozucuydu.
  1. Telefonda konuştuğum İdefix temsilcisi benim muhattabımın kendileri olduğunun da çok farkında değil gibiydi, özellikle beş kere ‘kargonun ürünü sadece bir kere getireceğini’ tekrar etmesi ise başlı başına bunun göstergesi oldu. Ben İdefix’e kargo firmasının gönlünü hoş tutsun diye para vermiyorum, bana kitap getirsin diye para veriyorum. Günde binlerce koli kitap yolladığınıza eminim, bu kadar kuvvetli bir el ile kargo firmasını pazarlığa zorlayamadığınıza inanmıyorum. Ama bu gerçek olmasa bile bu müşterinin sorunu değil, yani siz bütün önlemleri alsanız da bazen işler iyi gitmeyebilir, bu durumda bile müşterinin mağduriyetini gidermeniz gerekir, aynı kitaplari aynı fiyata 2 hafta sonra göndermek bu mağduriyeti pek de önemseyen bir yaklaşım değil.

Neticesinde sipariş ettiğim kitapları Cağaloğlu’na kadar gidip yayın evinden satın almış oldum. İdefix liste fiyatı üzerinden %20 indirim verirken yayın evi %35 indirim yapıyordu, defolu kitaplar için ise %50. Size de aynısını tavsiye ederim.

Ticarette altın kural müşteri ile tüccarın menfaatlerinin birlikte hareket etmesidir, ancak bu şekilde büyüyebilirsiniz. Aksi halde ya tüccar zarar ediyor ya da müşteri kazıklanıyor demektir. Bizim memlekette çok daha sağlıksız bir piyasa ekonomisi olduğundan bu tip altın kurallara değil arkanızda sağlam bir holdinge ya da hükümetten tanıdıklara ihtiyacınız var.

Örneğin internetten yaptığım alışverişlerde en çok Amazon’u kullanıyorum ve muhteşem bir müşteri hizmeti var. Sanırım 4-5 kez kapımın önünden paketlerim kaybolmuştur. Her seferinde Amazon’a telefon açıp durumu anlatıyorum ve henüz telefondayken, kargo firmasına telefon bile açmadan yeni paketi gönderdiklerini söylüyorlar. Dolayısıyla ben paketim gelir de kaybolursa ne olur diye strese girmeden, tereddüte girmeden sipariş verebiliyorum, hem Amazon hem de benim menfaatim korunmuş oluyor. Bunun yerine İdefix gibi ‘kitaplar geri gelince tekrar yollarız, parayı zaten karttan çektik, arada kaybettiğinizi süre de umurumuzda değil pek’ şeklinde özetlenecek bir yaklaşıma sahip olabilirlerdi, ama herhalde o zaman internet devi olamazlardı.

Neyse laf uzadı, onun yerine aksiyon listemizden konuşup kendi imkanlarımız dahilinde ne yapabileceğimize bakalım:

  1. İdefix’ten bir daha kitap almamak. Onun yerine hangi internet sitesinden kitap alırken böyle bir şey yaşamayız emin değilim, önerilerinizi bekliyorum.
  2. Yayın evinden kitap almak. İdefix’ten alacağınızdan daha ucuza alacaksınız ve muhtemelen 100 liranın üzerinde yapacağınız alışverişlerde taksi paranız bile çıkacak. Bu konuda, ekşi sözlükte yazılmış güzel bir rehber var, burada linkliyorum, okuyup harekete geçebilirsiniz.
  3. Mümkün olduğunca e-kitap almak. Şu anki basılı kitap formatı inanılmaz şekilde verimsiz ama dekor meraklısı romantik arkadaşlar bunu e-kitap’tan daha iyi bir şeymiş gibi değerlendiriyorlar. Bunu başka bir yazıda açılımlayacağım.
  4. İnternet alışverişlerindeki kötü tecrübelerinizi internet ortamı aracılığıyla duyurmak. Belki müşteri menfaatlerini koruyan firmalara cesaret verir, diğerlerine de azıcık korku oluruz.